Διαταραχές ύπνου

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΥΠΝΟΥ

Συχνότερες Διαταραχές του Ύπνου

¾  Αϋπνία : όταν δεν μπορούμε να κοιμηθούμε ή να παραμείνουμε κοιμισμένοι.

¾  Άπνοια κατά τον ύπνο : εξασθένηση της αναπνοής στη διάρκεια του ύπνου

¾  Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών : μυρμήγκιασμα, δυσφορία και πόνος στα πόδια που αυξάνεται στη διάρκεια της νύχτας και ανακουφίζεται με την κίνηση

¾  Διαταραχές του ημερήσιου ρυθμού : το εσωτερικό ρολόι του ατόμου δεν λειτουργεί σωστά και διαταράσσονται τα πρότυπα του ύπνου.

¾  Παρυπνίες : ασυνήθιστες κινήσεις και δραστηριότητες κατά τον ύπνο, όπως η υπνοβασία και οι εφιάλτες

¾  Υπερβολική υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας : επίμονη υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας από ναρκοληψία ή άλλη ιατρική κατάσταση.

Τι κάνουμε  για να έχουμε καλό  ύπνο;

¾  Αν είστε ξύπνιος πάνω από 30’ πηγαίνετε σε άλλο χώρο με χαμηλό φωτισμό και να διαβάστε κάποιο περιοδικό μέχρι να νυστάξετε

¾  Αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη.

¾  Απομακρύνουμε κάθε ηλεκτρονική συσκευή – δεν κοιτάμε την ώρα στο ξυπνητήρι.

¾  Το δωμάτιο να είναι δροσερό (γύρω στους 18^ο). Για να ξεκινήσει ο ύπνος το σώμα και ο εγκέφαλος πρέπει να μειωθεί η θερμοκρασία τους κατά ένα βαθμό. Αυτός είναι ο λόγος που δυσκολεύεται ο ύπνος σε δωμάτιο πολύ κρύο  ή πολύ ζεστό.

¾  Πηγαίνετε στο κρεβάτι την ίδια ώρα και ξυπνήστε πάλι την ίδια ώρα. Μην παρατείνετε τον ύπνο γιατί αλλάζει η κανονικότητα.

¾  Χρησιμοποιείστε χαμηλό φωτισμό το βράδυ και λαμπερό το πρωί.

Ενδοκανναβινοειδές σύστημα και ύπνος

Το ενδοκανναβινοειδές σύστημα (ΕΚΣ), ως ο κύριος ομοιοστατικός ρυθμιστής της ανθρώπινης φυσιολογίας, παίζει σημαντικό ρόλο στον κύκλο ύπνου-αφύπνισης και σε άλλες κιρκάδιες διαδικασίες.

Ο Ιταλός επιστήμονας Vicenzo DiMarzo συνοψίζει την ευρεία ρυθμιστική λειτουργία του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος στη φράση «Φάε, κοιμήσου, χαλάρωσε, προστάτεψε και ξέχασε».

Το πως μας παίρνει ο ύπνος, παραμένουμε κοιμισμένοι, ξυπνάμε και μένουμε ξύπνιοι είναι μέρος εσωτερικής βιολογικής διαδικασίας η οποία ρυθμίζεται από τους κυκλικούς ρυθμούς και το ενδοκανναβινοειδές μας σύστημα.

Οι κυκλικοί ρυθμοί διέπουν διάφορες δράσεις στο σώμα, όπως η παραγωγή ορμονών, ο καρδιακός ρυθμός, ο μεταβολισμός και η χρονική στιγμή που θα πέσουμε να κοιμηθούμε και να ξυπνήσουμε.

Είναι σαν να έχουμε έναν εσωτερικό χρονοδιακόπτη ή ρολόι που παρακολουθεί τις ανάγκες μας για ύπνο, καθοδηγεί το σώμα να κοιμηθεί και ύστερα επηρεάζει την ένταση του ύπνου. Αυτός ο βιολογικός μηχανισμός επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες, όπως τα ταξίδια, τα φάρμακα, η τροφή, το ποτό, το περιβάλλον, το στρες και άλλα.

Η σχέση του ΕΚΣ με τους κυκλικούς ρυθμούς καταφαίνεται από τις διακυμάνσεις του ανανταμιδίου και της 2-AG (ενδοκανναβινοειδή μόρια του ίδιου του εγκεφάλου) κατά τον κύκλο ύπνου – αφύπνισης, μαζί με τα μεταβολικά ένζυμα που δημιουργούν και διασπούν τα ενδοκανναβινοειδή.

 Το ανανταμίδιο υπάρχει στον εγκέφαλο σε υψηλότερα επίπεδα στην διάρκεια της νύχτας και συνεργάζεται με τους ενδογενείς νευροδιαβιβαστές ελαιαμίδιο και αδενοσίνη για την πρόκληση ύπνου.

Αντίθετα, η 2AG είναι υψηλότερη στην διάρκεια της ημέρας, γεγονός που υποδηλώνει ότι εμπλέκεται στην προώθηση της εγρήγορσης.

Ο εξαιρετικά πολύπλοκος κύκλος ύπνου-αφύπνισης οδηγείται από ποικιλία νευροχημικών και μοριακών οδών. Τόσο το ανανταμίδιο όσο και η 2ΑG ενεργοποιούν τους κανναβινοειδείς υποδοχείς CB1 που είναι συγκεντρωμένοι στο κεντρικό νευρικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των τμημάτων του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ρύθμιση του ύπνου.

Οι υποδοχείς CB1 ρυθμίζουν την απελευθέρωση του νευροδιαβιβαστή, έτσι ώστε να πληροφορεί αναδρομικά αν υπάρχει υπερβολική νευρωνική δραστηριότητα, μειώνοντας έτσι το άγχος, τον πόνο και την φλεγμονή.

Η έκφραση του υποδοχέα CB1 είναι συνεπώς ένας βασικός παράγοντας για την ρύθμιση της ομοιόστασης του ύπνου. Αυτό δεν συμβαίνει, ωστόσο, σε σχέση με τους υποδοχείς  CB2 που εντοπίζονται κυρίως στα ανοσοκύτταρα, στο περιφερικό νευρικό σύστημα και τον μεταβολικό ιστό. Ενώ η έκφραση του υποδοχέα CB1 αντικατοπτρίζει τους κυκλικούς κιρκάδιους ρυθμούς, δεν έχουν περιγραφεί τέτοιες διακυμάνσεις για τον υποδοχέα CB2.

Η μελέτη και θεραπεία των διαταραχών του ύπνου περιπλέκεται από το γεγονός ότι οι διαταραχές ύπνου είναι σύμπτωμα πολλών χρόνιων νοσημάτων.

Σε πολλές περιπτώσεις, ο ελλιπής ύπνος οδηγεί σε χρόνιες παθήσεις και αυτές συνεπάγονται πάντα υποκείμενη ανισορροπία ή δυσλειτουργία του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος.

Παρόλο που έχουμε ακόμα πολλά να μάθουμε για τη σχέση μεταξύ ΕΚΣ και κιρκάδιων ρυθμών, φαίνεται ότι ο επαρκής ποιοτικός ύπνος είναι κρίσιμο συστατικό στοιχείο της αποκατάστασης και διατήρησης της υγείας του ατόμου.

H CBD βελτιώνει τον ύπνο σε άτομα με άγχος

Οι αγχώδεις σκέψεις είναι από τις κύριες αιτίες αϋπνίας και άλλων προβλημάτων με τον ύπνο. Σε αντίθεση με την THC (η οποία είναι υπεύθυνη για την ευφορία που προκαλεί η κάνναβη), η CBD δεν έχει μεθυστική ή ψυχοτρόπο δράση, και βοηθά σημαντικά στο άγχος, την κατάθλιψη και τον ύπνο σε ανθρώπους που υποφέρουν από επίμονη ανησυχία.

Η CBD δεν προκαλεί υπνηλία, αλλά διευκολύνει και διατηρεί τον ύπνο μειώνοντας το άγχος μέσω αλληλεπίδρασης με τον υποδοχέα της σεροτονίνης 5-ΗΤ1Α, ο οποίος ρυθμίζει την διάθεση, το στρες και το συναίσθημα και διευκολύνοντας την ανάπτυξη νέων νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο των ενηλίκων.

Επιπλέον, σε υψηλότερες δόσεις (100+ mg) λειτουργεί ως ηρεμιστικό. Έτσι διευκολύνει και διατηρεί τον ύπνο, εξασφαλίζοντας βαθύ και αναζωογονητικό ύπνο.

Λόγω των αναλγητικών ιδιοτήτων της βοηθά στον ύπνο άτομα που υποφέρουν από χρόνιο πόνο, π.χ. από αρθρίτιδες ή άλλες φλεγμονώδεις νόσους.

Δόση για τον ύπνο

Έχουν χρησιμοποιηθεί δόσεις από 15 mg έως 600 mg CBD (3 σταγόνες διαλύματος 10% ελαίου CBD έως 50 σταγόνες διαλύματος 24% CBD).

Δόσεις 20-50 mg φαίνεται ότι λειτουργούν καλύτερα για προβλήματα ύπνου λόγω άγχους, ενώ δόσεις άνω των 100 mg επιδρούν ηρεμιστικά.